Rubrieken en Artikelen

UPDATE 26-10 2011

U weet dat er capo-museums bestaan. Capo’s fascineren, en steeds komen er nieuwe. De ideale capo bestaat blijkbaar niet. Of ondertussen, anno 2011, wel?

De ideale capo

ontstemt de gitaar niet, dus:

trekt de snaren niet opzij

drukt niet onnodig hard (wat betekent dat de druk instelbaar moet zijn).

past op de hele hals, van onder tot boven, van elke gitaar, of tenminste van het gitaartype waarvoor hij bedoeld is

is makkelijk en snel op een correcte manier te plaatsen

zit de hand zo min mogelijk in de weg

beschadigt de gitaar niet in het gebruik – heeft geen scherpe kanten

is licht, en dus resonantie-neutraal

is duurzaam

werkt stil

bevat geen onderdelen die makkelijk kwijtraken

harmonieert visueel met de gitaar

bevat een systeem dat een signaal uitzendt als de capo in de kleedkamer achterblijft terwijl ‘ie in je broekzak zou moeten zitten

is betaalbaar

Niet
Nu heb ik het niet zo op drie bekende capo’s waarmee anderen weglopen: ten eerste de G7 (“designed to be the best capo in the world”) (but fell short, PP). Die verdeelt de druk niet gelijkmatig over de 6 snaren. En hij is zwaar en duur. Afserveren dus, capo’s genoeg.

Dan de Shubb, een onhandig ding, hoe komt die capo toch aan z’n goede naam?

Verder is er de Kyser, een zg. “trigger capo” met éénhandsbediening, een akelig martelding met een vaste aandrukveer die de snaren hard opklampt, ze opzij trekt en vals drukt. Vergeten!

Wel
Verreweg de beste recente capo is de “Planet Waves NS Capo”. Ontwerper Ned Steinberger was slimmer dan meneer G7. De druk is recht omlaag, en gelijkmatig over de snaren verdeeld. De NS is licht, klein, en ziet er goed uit. Hij is er in twee versies, voor vlakke (klassieke) toets en voor bolle (steel-string). Ik had alleen de klassieke versie, die op de moderne klassieke gitaar perfect werkt. Caveat: op zeer dunne halzen, romantische gitaren bijvoorbeeld, wil hij op de eerste paar fretten niet pakken. Ontwerpfoutje!

NS goes trigger
Van de NS capo bestelde ik laatst twee nieuwe varianten. De eerste is de “NS Dual-Action Capo”. Da’s zo’n vermaldijde “trigger capo”, NS meets Kyser. Met dat verschil dat op de NS de druk nu instelbaar is, en de trigger-actie lichter heet te zijn.

Ik dacht: dit zal de ideale capo zijn. Snelle éénhandsbediening, én je kan ‘m opbergen (vastklemmen) op de kop van de gitaar. Toch vind ik het een onding. Het ’triggeren’ gaat helemaal niet lekker: de trigger is gebogen en ligt slecht in de hand. Erger is dat de snaren bij het opzetten van de capo scheefgetrokken kunnen worden. Dat kan je wel weer ondervangen door een bepaalde opzet-procedure te volgen, maar daar gaat dan je achteloze en snelle éénhandbediening. Ook werkt de stelschroef minder fijn dan bij de gewone NS. De schroef varieert namelijk de spanning van een sterke veer, waarmee er een basis-grofheid in het systeem aanwezig is. En die éénhandsbediening, tsja, eigenlijk heb je voor elke capo twee handen nodig om ‘m echt nauwkeurig te plaatsen, dichtbij en parallel aan de fret (of erop..). En in theorie moet je voor elke positie waar je ‘m wilt gebruiken toch die schroef afstellen. Maar deze NS-variant pakt deze keer wél de dunne halzen. Last but not least: de NS trigger capo is een raar groot technisch insekt. Zoiets hoort naar mijn smaak niet thuis op een gitaar. Maar goed, met enige tegemoetkoming werkt ‘ie dus wel.

Grofstoffelijk
Deze NS-aanval op het Kyser-kamp lijkt mij gedoemd te mislukken. Een trigger capo appelleert aan de grofstoffelijken van geest. Iemand die zoiets ambieert heeft geen boodschap aan het toegevoegde vernuft van de NS. De Kyser en z’n chinese imitaties zijn goedkoper, dus neemt men die.

Het kan nog gekker: deze capo bestaat in een versie met ingebouwd stemapparaat. Hoef je die lastige instelschroef lekker niet te gebruiken, en kan je de resulterende valsheid corrigeren door dwars door de capo te gaan stemmen. Dat ging altijd al klote, vandaar dat stemapparaat!

NS Lite
Goed, variant twee. Deze heet de “NS Capo Lite”. Als een ‘gewone’ NS, maar nu van kunststof.

Werking en ‘looks’ zijn identiek, maar gewicht en prijs zijn beide nog omlaag gebracht. De ‘Lite’ is er vooralsnog alleen voor bolle toets, voor steel-strings dus. En weer die achilleshiel: hij wil niet 100% sluiten op de eerste fretten van mijn Trinity. Ik ga Steinberger mailen: heeft ‘ie een supercapo in handen, laat ‘ie de bal nog vallen! Prijs: 10 dollar, ?11 in Duitsland.

12-string special: Paige
Laatste nieuws hier is de “Paige” capo, in de speciale versie voor 12-snarige gitaar. Een gewone capo werkt niet op een 12, vanwege het dikteverschil tussen hoofd- en octaafsnaar. Dus voorzag Paige de aandrukrol van vier smalle, verschuifbare kunststof mouwtjes.

Bedoeling is dat die precies boven de octaafsnaren terecht komen. Als je er even mee pielt heb je ze in de goede positie, en dan is de capo over een bereik van ca. vijf fretten inzetbaar. Wil je hoger, dan moeten de mouwtjes licht verschoven worden. De Paige is qua design een beetje boers, maar wel effectief. Voor een 12 ken ik sowieso geen andere capo die werkt. Een uitkomst dus.

________________