Als de vrouwen het mooi vinden zit je goed
In het boek Zelf schrijver worden van Gerard Reve, lezen we op pagina 74 de volgende plechtige woorden:
‘Ik schrijf voor mijn Koningin en voor mijn volk, dat wil zeggen voor vrouwen, ook moeders van kinderen, die zwijgend haar plicht doen’.
Ik weet wat Reve daarmee bedoelt: als een kunstenaar de vrouwen weet te boeien, dan zit ‘ie goed, want zij houden niet van onzin. Nu hoop ik trouwens niet dat ik generaliseer.
Onlangs raakte ik in een kerkdienst verzeild, waar ik, op gitaar, onder meer het zogenaamde in- en uitgangsspel voor mijn rekening nam. Na afloop kwam er een mevrouw naar mij toe: wat was dat aan het begin voor een mooi stuk geweest? Mevrouw, dat was de etude opus 60 no. 23 van Fernando Sor, om precies te zijn. Ik sloeg mij voor de kop dat ik geen (zelf ingespeelde) CD had waarop zij het thuis in al zijn pracht nog eens kon terughoren. Want dat willen de mensen, iets moois zelf hebben.
Stel nu dat die mevrouw bij haar volgende bezoek aan de platenwinkel vraagt om een CD met muziek van Sor. Ik moet er niet aan denken dat zij dan thuis komt met dhr X, dan wel Y, of zo’n aflevering van de ‘complete works’ op Naxos. Dat wordt geen lolletje. Ik kan mij niet voorstellen dat vrouwen, ook moeders van kinderen, daar voor hun plezier naar luisteren. Of tegen een vriendin zeggen: moet je eens horen wat een schattige muziek! En dat die vriendin dan zegt: Ja! Waar heb je dat gekocht?
Of stel eens dat ik dhr Z cadeau doe aan tante Gerda. Die deed altijd zwijgend haar plicht, maar heeft geen verstand van muziek. Reken maar dat dat scherpe getokkel geen deel gaat uitmaken van de huiselijke geluiden, die verder uit koekoeksklok, koffiezetapparaat en Fons Jansen bestaan.
Gitaarmuziek wordt, neem ik aan, vooral beluisterd door mensen die zelf ook spelen. Die kunnen dan vol bewondering ervaren hoe iemand op een plaat een moeilijk stuk speelt, of zo’n verdraaid regelmatig tremolo heeft. Maar gewone mensen, ook moeders van kinderen, hebben daar weinig boodschap aan.
Mannen willen nog wel eens onder de indruk raken van iets dat knap of snel is (of nieuw, origineel, belangrijk, compleet, hard, veel of groot), maar vrouwen letten meer op gevoel. Als dát er eenmaal inzit worden de mannen uiteindelijk ook wel over de streep getrokken. Ik denk dat John Williams dat doorheeft. Die speelt gewoon de Romance d’amour, zelfs nog met een strijkorkest erachter. En de vrouwtjes weten dat het goed is.
Ik zal best generaliseren, maar mag dat voor een keertje? Ik sta achter Reve. Literatuur, maar ook muziek moet warmte en gevoel hebben wil het wat wezen.